Dzień dobry, Jestem mamą dwunastoletniego chłopca, który ma silne napady lękowe i bardzo wysoki poziom… …

Szanowna Pani Anno,

lęk jest naturalnym stanem emocjonalnym oraz reakcją organizmu na sytuacje przeżywane przez człowieka jako trudne. To, czy lęk wymaga leczenia zależy od jego nasilenia oraz przyczyn. Wygląda na to, że syn od wielu lat przeżywa niepokój w związku ze swoim stanem zdrowia i wyglądem, być może czuje się też nieakceptowany w grupie rówieśniczej. Może to nasilać lęk przed oceną ze strony innych, który często występuje u młodzieży w wieku dojrzewania. Wtedy to zdanie rówieśników staje się bardzo istotne dla większości młodych ludzi. Lęki często pojawiają się też w sytuacjach nieujawnianych oraz nierozpoznanych emocji, dlatego ważne jest pomaganie dziecku w nazywaniu i wyrażaniu na bieżąco przeżywanych uczuć, także tych trudnych (złość, strach, wstyd, żal), których nikt nie lubi doświadczać.

Rodzina i przyjaciele mogą odegrać ważną rolę w radzeniu sobie z lękiem przeżywanym przez bliskich, właśnie poprzez wspieranie ich w wyrażaniu emocji. Nie zawsze jednak wystarczy pomoc osób z otoczenia – jeżeli napięcie emocjonalne narasta, powodując dodatkowe objawy (np. jąkanie), konieczna może okazać się pomoc specjalisty. Jedną z najskuteczniejszych form pomocy w zaburzeniach lękowych jest psychoterapia poznawczo – behawioralna. W trakcie takiej terapii pacjent uczy się dostrzegać wzorce swojego myślenia i zachowania, które powodują odczuwanie lęku. Gdy wzorce te zostaną rozpoznane, nastolatek może świadomie dokonać ich zmiany na takie, które redukują lęk. W przypadku nasilenia objawów pomocna może się okazać farmakoterapia – o jej włączeniu decyduje lekarz psychiatra. Stwierdzenie, czy występujące u dziecka objawy mają charakter zaburzeń lękowych, możliwe jest dopiero po spotkaniu (lub kilku spotkaniach) z dzieckiem. Konieczna jest też rozmowa z rodzicem. Jeśli utrwaliły się zaburzenia płynności mowy (jąkanie) konieczna może być również pomoc logopedy. Różne formy terapii trwają od kilku miesięcy do kilku lat i mogą być realizowane w instytucjach publicznych (poradniach psychologiczno – pedagogicznych, placówkach służby zdrowia) – wówczas są bezpłatne, lub też mogą odbywać się w centrach terapeutycznych. Wtedy ich koszt jest zwykle zależny od doświadczenia terapeuty i waha się od ok. 110 do 150 złotych.

Z poważaniem,

Bogumiła Lipka-Bałazy