Osoby, które urodziły się i wychowały w rodzinie z problemem uzależnienia od alkoholu są bardzo zróżnicowaną populacją. Obserwuje się jednak u nich pewne podobieństwa w ich funkcjonowaniu psychospołecznym, związane między innymi z brakiem poczucia bezpieczeństwa, trudnością w zaufaniu innym, niestabilnością emocjonalną – podłożem czego są trudne doświadczenia z dzieciństwa. Rodzice skoncentrowani na problemach wynikających z uzależnienia i współuzależnienia, nie stanowią zazwyczaj wystarczającego oparcia w trakcie procesu rozwojowego swoich dzieci. Te ostatnie przejmują czasem role rodziców, aby ustabilizować trudną sytuację rodzinną.
Syndrom DDA
Każda osoba pochodząca z rodziny z problemem uzależnień ma bardzo indywidualny styl funkcjonowania i przeżywania, z drugiej strony ujawnią się pewne cechy i problemy, wynikające z życia w przewlekłym napięciu oraz w przeciążeniu emocjonalnym. Dziecko, a potem dorastająca osoba, rozwijając się w rodzinie z problemem uzależnień doświadcza wielu trudnych emocji takich jak: wstyd, lęk, poczucie winy, poczucie krzywdy, smutek, upokorzenie, wstręt i inne. Zapis traumatycznych doświadczeń powstały w dzieciństwie, może skutkować w wieku dorosłym różnymi problemami. Osoby z syndromem DDA mogą doświadczać przewlekłych stanów lękowych, obniżenia nastroju, chwiejności emocjonalnej (nadmiernego wycofania, a następnie wybuchowości), trudności w kontrolowaniu złości oraz tendencji do agresywnego wyrażania jej, różnego rodzaju objawów somatycznych. Często te stany nie są przez osobę kojarzone ze stanami emocjonalnymi i trudnymi wydarzeniami z dzieciństwa. Pojawia się nierozumienie ich znaczenia z uwagi na to, że traumatyczne doświadczenia są niejednokrotnie pokryte niepamięcią. Odcięcie się od bolesnych doświadczeń jest naturalnym mechanizmem obronnym. Nieprzewidywalne własne reakcje emocjonalne w dorosłym życiu, lęk, depresja, trudności w relacjach z ludźmi są zazwyczaj motywacją do zgłoszenia się do specjalisty.
Psychoterapia dla osób z syndromem DDA
Nie różni się ona zasadniczo od innych form psychoterapii. Obejmuje pewne ogólne standardy postępowania psychoterapeutycznego. Z uwagi na to, że dotyczy dużej grupy osób zgłaszających się do placówek leczenia uzależnień w 2008 roku Zespół Ekspertów Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ds. Pomagania Osobom z Syndromem Dorosłego Dziecka Alkoholika opracował standardy form pomocy psychologicznej dla różnych grup dorosłych dzieci alkoholików oraz zasady kwalifikacji do terapii. Stanowią one dobre wskazówki dla profesjonalnych form pomocy psychoterapeutycznej.
W Centrum Dobrej Terapii pracują specjaliści, którzy od wielu lat w swojej praktyce zawodowej zajmują się psychoterapią osób z syndromem DDA. Ich praca psychoterapeutyczna jest oparta na wyżej wymienionych standardach PARPA.
Opracowanie: mgr Jolanta Ryniak
Literatura:
Mellibruda J., Dorosłe Dzieci Alkoholików – dziecięce traumy i trudne życie. Wydawnictwo Edukacyjne Remedium.
Standardy form pomocy psychologicznej dla różnych grup dorosłych dzieci alkoholików – www.parpa.pl
