Fibromialgia jest zespołem o nieznanej etiologii. Jej rozpowszechnienie w populacji ogólnej wynosi około 2–4%. Fibromialgia występuje siedmiokrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Zaburzenie to przez całe lata może mieć charakter utajony, a następnie ujawnić się pod wpływem czynnika spustowego, takiego jak: infekcja, uraz, stres fizyczny lub emocjonalny albo bezsenność. Objawy pojawiają się zazwyczaj pomiędzy 20. a 55. rokiem życia.
Objawy
Podstawowym objawem fibromialgii jest rozległy, przewlekły ból wraz z towarzyszącą mu tkliwością. Ból ten może mieć zróżnicowany charakter – od bólu głębokiego poprzez ból ostry, przeszywający aż po uczucie palenia lub mrowienia. Pacjenci ponadto uskarżają się na: poranne uczucie sztywności kończyn, bóle głowy, zaburzenia snu, uczucie przewlekłego zmęczenia lub męczliwość, obniżenie nastroju, trudności ze skupieniem uwagi, problemy z pamięcią. Często występują również: zawroty głowy, poczucie „otumanienia”, bóle w miednicy, zaburzenia żołądkowo-jelitowe. W przebiegu fibromialgii bardzo często współwystępują równocześnie różne zaburzenia psychiczne, takie jak depresja, choroba afektywna dwubiegunowa czy zaburzenia lękowe.
Leczenie fibromialgii
Polega ono na połączeniu farmakoterapii z takimi elementami jak:
a) edukacja pacjenta na temat schorzenia oraz poinformowania go, iż jego dolegliwości nie są wynikiem ciężkiej choroby somatycznej jakiej się obawiał;
b) zalecenie fizycznych ćwiczeń aerobowych o umiarkowanej intensywności;
c) edukacja i trening dotyczący higieny snu;
d) omówienie technik radzenia sobie ze stresem.
W farmakoterapii osób z fibromialgią stosuje się niektóre leki przeciwdepresyjne oraz pregabalinę. Niesterydowe leki przeciwzapalne i opioidowe leki przeciwbólowe wydają się być nieskuteczne. Leczenie często wymaga współpracy różnych specjalistów, w tym: neurologa, psychiatry, remuatologa, psychologa i innych.
Opracował dr hab. n. med. Marcin Siwek, na podstawie: Marcin Siwek „Leki przeciwdepresyjne w terapii bólu” (w: „Ból i depresja” – książka pod redakcją Dominiki Dudek, wydawnictwo Termedia, Poznań 2011)