Depresja poporodowa, podobnie jak inne zaburzenia nastroju, niesie ze sobą ryzyko negatywnego wpływu na życie i funkcjonowanie chorującej kobiety, dziecka i całej rodziny, zwłaszcza jeżeli pozostaje niewykryta i nieleczona.
Dlatego też w przypadku występowania u kobiety (w ciągu kilku, kilkunastu tygodni po porodzie) zaburzeń emocji i nastroju, znacznego pogorszenia samopoczucia psychicznego lub w każdym przypadku kiedy zdrowie psychiczne kobiety, która niedawno urodziła dziecko budzi wątpliwości, warto skorzystać z konsultacji psychologa lub psychiatry.
Powikłania depresji poporodowej
Częstym powikłaniem depresji poporodowej jest nawracanie zaburzeń nastroju po kolejnych ciążach (ryzyko to sięga 30–50%) oraz zwiększone ryzyko rozwoju depresji nawracającej lub choroby afektywnej dwubiegunowej (niezależnie od kolejnych ciąż i porodów). Depresja poporodowa, podobnie jak każdy inny epizod depresji może być ponadto źródłem zaburzenia funkcjonowania partnerskiego i rodzinnego, poza tym w sposób istotny utrudnia ona opiekę nad dzieckiem i wpływa niekorzystnie proces jego wychowywania.
Istotnym następstwem depresji poporodowej może być niekorzystny wpływ na rozwój emocjonalny, poznawczy i społeczny dziecka. Zaobserwowano, że kilkuletnie dzieci matek, które chorowały na depresję poporodową (w porównaniu do dzieci matek zdrowych) wykazują znacznie częściej nadpobudliwość ruchową i kłopoty ze skupieniem uwagi, uzyskują też gorsze wyniki w testach mierzących poziom inteligencji. Według wyników badań nauczyciele postrzegają te dzieci jako trudniejsze w wychowaniu i gorzej przystosowane społecznie. Negatywny wpływ depresji matki dotyczy w większym stopniu chłopców. Do najcięższych, aczkolwiek bardzo rzadkich powikłań depresji poporodowej (częściej pojawiających się w przypadku psychozy poporodowej) zaliczyć można: odrzucenie dziecka, samobójstwo matki lub niebezpieczne zachowania kobiety wobec dziecka.
Leczenie depresji poporodowej
Nie należy zatem lekceważyć niepokojących objawów i problemów psychicznych pojawiających się po porodzie. W niektórych przypadkach warto skorzystać z konsultacji u specjalisty, który razem z kobietą może rozstrzygnąć, czy pacjentka cierpi na depresję poporodową, a w razie potrzeby – opracować wraz z nią skuteczną strategię leczenia.
Opracował dr hab. n. med. Marcin Siwek, na podstawie:
- Marcin Siwek, Dominika Dudek. „Depresja poporodowa. Czynniki ryzyka, wykrywanie” – rozdział w książce „Problemy zdrowia psychicznego kobiet” (red. Joanna Meder), Biblioteka Psychiatrii Polskiej, Kraków, 2003,
- Marcin Siwek „Szczególne populacje kliniczne a zaburzenia ze spektrum dwubiegunowego” – wykład na konferencji: Medycyny Praktycznej Psychiatrii „Kontrowersje w psychiatrii”, Kraków, 2011.
