Specjalistyczny ośrodek pomocy psychologicznej, psychoterapeutycznej i psychiatrycznej.

Zaburzenia lękowe a choroby przebiegające z bólem – wzajemne powiązania

Ból może wywoływać u człowieka szeroko pojęte poczucie zagrożenia i w ten sposób może się przyczyniać do indukcji, nasilania oraz utrwalania objawów i zaburzeń lękowych. Może dochodzić ponadto do rozwijania się lęku przed samym bólem. Lęk taki staje się często przyczyną zachowań unikających i trudności z rehabilitacją np. po operacjach czy udarach, a także w stanach pourazowych. Z drugiej strony lęk zwiększa intensywność doznań bólowych. Takie wzajemne powiązania tłumaczą wysoki wskaźnik występowania zaburzeń lękowych u osób cierpiących na choroby, w przebiegu których rozwija się ból. Na przykład u osób z przewlekłym bólem szyi i/lub pleców ryzyko wystąpienia zespołu lęku uogólnionego, lęku napadowego, agorafobii, czy fobii społecznej, jest 2-3 razy większe niż u osób które nie doświadczają ww dolegliwości bólowych. Nawet 40% pacjentów z bólami neuropatycznymi ma różnorakie dolegliwości lękowe. Osoby cierpiące na fibromialgię 4-5 x częściej w porównaniu do populacji ogólnej cierpią z powodu zespołu lęku uogólnionego, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego, czy zespołu stresu pourazowego. Nawet u około ¾ pacjentów leczonych z powodu migreny czy napięciowych bólów głowy stwierdza się objawy lękowe.

Współwystępowanie bólu i objawów zaburzeń lękowych może pogorszyć efekty leczenia każdego z tych zespołów oraz utrudnić właściwą diagnozę. Co więcej współwystępowanie bólu i lęku wiąże się z ryzykiem rozwoju objawów depresyjnych, przewlekłej bezsenności oraz nadużywania/uzależnienia do leków uspokajających i nasennych. Z tych względów osoby cierpiące równocześnie na przewlekłe bóle oraz zaburzenia lękowe czy depresyjne, powinny znajdować się pod opieką zarówno lekarza leczącego chorobę podstawową i związany z nią ból jak i lekarza psychiatry lub psychologa. Dzięki takiej kompleksowej opiece leczenie obydwu problemów zdrowotnych może okazać się znacząco skuteczniejsze i mniej uciążliwe dla pacjenta. Okazuje się bowiem że np. pewne leki stosowane w psychiatrii mają równocześnie działanie przeciwlękowe i przeciwbólowe (np. niektóre leki przeciwdepresyjne i przeciwpadaczkowe). Poza tym, różnorakie techniki psychoterapeutyczne (terapia poznawczo-behawioralna, treningi relaksacyjne, terapia oparta na uważności – mindfulness) obok znaczącej skuteczności w zakresie redukcji objawów lękowych oraz niepokoju i bezsenności, okazują się przydatne również w terapii bólu (np. w leczeniu lęku przed bólem, zwalczaniu związanych z nim zachowań unikających, redukcji poczucia zagrożenia itp.)

dr hab. n. med. Marcin Siwek, prof. UJ

Doktor habilitowany nauk medycznych, specjalista psychiatra. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kierownik Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii UJ CM; Zastępca Kierownika Oddziału… »

Inne artykuły:
Przeczytaj również:
Co to jest somatyzacja?
Co to jest somatyzacja?
31 grudnia 2021

Definicja pojęcia somatyzacji Termin somatyzacja wywodzi się z języka greckiego (somatikos – cielesny, związany z ciałem). Oznacza tendencję do doświadczania i... »

Co to jest nerwica?
Co to jest nerwica?
8 października 2021

Nerwica (dawniej: neuroza) to termin używany do opisu niepsychotycznego zaburzenia psychicznego, które wiąże się z doświadczaniem cierpienia i lęku, które... »

Skala lęku społecznego Leibowitza
Skala lęku społecznego Leibowitza
6 października 2021

Skala lęku społecznego Leibowitza (The Leibowitz Social Anxiety Scale – LSAS) pozwala ocenić nasilenie objawów fobii społecznej oraz jej wpływu na codzienne... »

Hipochondria
Hipochondria
19 sierpnia 2021

Co to jest hipochondria Hipochondria dawniej określana jako nerwica (jedna z nerwic), według współczesnej nomenklatury fachowej należy do grupy zaburzeń... »

Fobia społeczna
Fobia społeczna

Fobia społeczna zwana także zespołem lęku społecznego lub lękiem społecznym, należy do najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Co to jest fobia... »

Dane do przelewu krajowego:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
96 8112 0008 0008 9281 2000 0010

Dane do przelewu zagranicznego w EUR:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
62 8112 0008 0008 9281 2000 0040

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica

Dane do przelewu zagranicznego w USD:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
83 8112 0008 0008 9281 2000 0050

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica