Specjalistyczny ośrodek pomocy psychologicznej, psychoterapeutycznej i psychiatrycznej.

Zaburzenia lękowe a choroby przebiegające z bólem – wzajemne powiązania

Ból może wywoływać u człowieka szeroko pojęte poczucie zagrożenia i w ten sposób może się przyczyniać do indukcji, nasilania oraz utrwalania objawów i zaburzeń lękowych. Może dochodzić ponadto do rozwijania się lęku przed samym bólem. Lęk taki staje się często przyczyną zachowań unikających i trudności z rehabilitacją np. po operacjach czy udarach, a także w stanach pourazowych. Z drugiej strony lęk zwiększa intensywność doznań bólowych. Takie wzajemne powiązania tłumaczą wysoki wskaźnik występowania zaburzeń lękowych u osób cierpiących na choroby, w przebiegu których rozwija się ból. Na przykład u osób z przewlekłym bólem szyi i/lub pleców ryzyko wystąpienia zespołu lęku uogólnionego, lęku napadowego, agorafobii, czy fobii społecznej, jest 2-3 razy większe niż u osób które nie doświadczają ww dolegliwości bólowych. Nawet 40% pacjentów z bólami neuropatycznymi ma różnorakie dolegliwości lękowe. Osoby cierpiące na fibromialgię 4-5 x częściej w porównaniu do populacji ogólnej cierpią z powodu zespołu lęku uogólnionego, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego, czy zespołu stresu pourazowego. Nawet u około ¾ pacjentów leczonych z powodu migreny czy napięciowych bólów głowy stwierdza się objawy lękowe.

Współwystępowanie bólu i objawów zaburzeń lękowych może pogorszyć efekty leczenia każdego z tych zespołów oraz utrudnić właściwą diagnozę. Co więcej współwystępowanie bólu i lęku wiąże się z ryzykiem rozwoju objawów depresyjnych, przewlekłej bezsenności oraz nadużywania/uzależnienia do leków uspokajających i nasennych. Z tych względów osoby cierpiące równocześnie na przewlekłe bóle oraz zaburzenia lękowe czy depresyjne, powinny znajdować się pod opieką zarówno lekarza leczącego chorobę podstawową i związany z nią ból jak i lekarza psychiatry lub psychologa. Dzięki takiej kompleksowej opiece leczenie obydwu problemów zdrowotnych może okazać się znacząco skuteczniejsze i mniej uciążliwe dla pacjenta. Okazuje się bowiem że np. pewne leki stosowane w psychiatrii mają równocześnie działanie przeciwlękowe i przeciwbólowe (np. niektóre leki przeciwdepresyjne i przeciwpadaczkowe). Poza tym, różnorakie techniki psychoterapeutyczne (terapia poznawczo-behawioralna, treningi relaksacyjne, terapia oparta na uważności – mindfulness) obok znaczącej skuteczności w zakresie redukcji objawów lękowych oraz niepokoju i bezsenności, okazują się przydatne również w terapii bólu (np. w leczeniu lęku przed bólem, zwalczaniu związanych z nim zachowań unikających, redukcji poczucia zagrożenia itp.)

dr hab. n. med. Marcin Siwek, prof. UJ

Doktor habilitowany nauk medycznych, specjalista psychiatra. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kierownik Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii UJ CM; Zastępca Kierownika Oddziału…

Inne artykuły:
Przeczytaj również:
Co to jest somatyzacja?
Co to jest somatyzacja?
31 grudnia 2021

Definicja pojęcia somatyzacji Termin somatyzacja wywodzi się z języka greckiego (somatikos – cielesny, związany z ciałem). Oznacza tendencję do doświadczania i...

Co to jest nerwica?
Co to jest nerwica?
8 października 2021

Nerwica (dawniej: neuroza) to termin używany do opisu niepsychotycznego zaburzenia psychicznego, które wiąże się z doświadczaniem cierpienia i lęku, które...

Skala lęku społecznego Leibowitza
Skala lęku społecznego Leibowitza
6 października 2021

Skala lęku społecznego Leibowitza (The Leibowitz Social Anxiety Scale – LSAS) pozwala ocenić nasilenie objawów fobii społecznej oraz jej wpływu na codzienne...

Hipochondria
Hipochondria
19 sierpnia 2021

Co to jest hipochondria Hipochondria dawniej określana jako nerwica (jedna z nerwic), według współczesnej nomenklatury fachowej należy do grupy zaburzeń...

Fobia społeczna
Fobia społeczna

Fobia społeczna zwana także zespołem lęku społecznego lub lękiem społecznym, należy do najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Co to jest fobia...

Dane do przelewu krajowego:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
96 8112 0008 0008 9281 2000 0010

Dane do przelewu zagranicznego w EUR:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
62 8112 0008 0008 9281 2000 0040

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica

Dane do przelewu zagranicznego w USD:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
83 8112 0008 0008 9281 2000 0050

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica