W czasopiśmie Frontiers in Pharmacology ukazałaś się właśnie publikacja: Green rush and red warnings: Retrospective chart review of adverse events of interactions between cannabinoids and psychotropic drugs (Zielony pośpiech i czerwone ostrzeżenia: Retrospektywny przegląd raportów dotyczących niepożądanych interakcji między kannabinoidami i lekami psychotropowymi). Jej pierwszym autorem jest doc. Adrian Chrobak a autorem korespondencyjnym prof. Marcin Siwek.
We wstępie artykułu możemy przeczytać że: „Cannabis sativa zawiera ponad 400 związków, w tym ponad 100 fitokannabinoidów, które wpływają na zdrowie człowieka i wykazują obiecujące właściwości lecznicze. Wśród nich delta-9-tetrahydrokannabinol (THC) jest najbardziej rozpowszechnionym kannabinoidem, znanym ze swojego odurzającego działania i korzyści terapeutycznych w leczeniu wywołanych chemioterapią nudności i wymiotów, a także w stanach bólu i spastyczności mięśni. Natomiast kanabidiol (CBD), drugi pod względem częstości stosowania kannabinoid, nie jest odurzający i ma działanie terapeutyczne w przypadku różnych schorzeń, takich jak zaburzenia drgawkowe, stany lękowe, ból i stany zapalne. Co więcej, rosnąca liczba badań klinicznych wskazuje, że CBD wykazuje właściwości przeciwpsychotyczne, które mają korzystny wpływ zarówno u pacjentów chorych na schizofrenię, jak i u osób z klinicznie wysokim ryzykiem wystąpienia psychozy. W ciągu ostatnich 10 lat nastąpił znaczny wzrost używania konopi indyjskich, co doprowadziło do tego, że coraz więcej pacjentów używa ich łącznie z lekami. Scenariusz ten stwarza potencjalne problemy, ponieważ kannabinoidy mogą w połączeniu z innymi lekami powodować zdarzenia niepożądane i / lub zmniejszenie skuteczności leczenia. Pomimo rosnącej popularności kannabinoidów, prawie nie ma badań analizujących obecność znaczących interakcji lek-lek (DDI) związanych ze stosowaniem tych substancji w „rzeczywistej” populacji pacjentów. Poprzednie badania tych samych autorów wykazały, że preparaty roślinne często odgrywają istotną rolę w klinicznie istotnych interakcjach z lekami psychotropowymi i wynikającymi z nich zdarzeniami niepożądanymi. Dlatego autorzy wysunęli hipotezę, że obecność interakcji lek-lek (DDI) pomiędzy kannabinoidami a tymi lekami może być zjawiskiem powszechnym. Ponieważ kannabinoidy są często stosowane jako terapia wspomagająca, prawdopodobieństwo wystąpienia DDI tym bardziej wzrasta. W związku z tym ich zastosowanie terapeutyczne może wpływać na metabolizm innych leków poprzez hamowanie lub indukcję kompleksów cytochromowych i/lub transportera p-glikoproteiny, a także poprzez sumowanie działań niepożądanych”.
Celem badania była ocena częstości występowania i charakterystyki niepożądanych interakcji leków psychotropowych i kannabinoidów w retrospektywnym przeglądzie zgłoszeń zdarzeń i działań niepożądanych. Autorzy przeanalizowali zgłoszenia zdarzeń niepożądanych, które napłynęły z całej Polski w okresie 01.01.2023-31.12.2023. Oceniano je po spełnieniu następujących kryteriów: 1) pacjent stosował co najmniej jeden lek psychotropowy, 2) pacjent stosował co najmniej jeden preparat zawierający kannabinoidy (CBD lub THC), 3) zaistniało duże prawdopodobieństwo związku przyczynowego pod względem farmakokinetycznym
Autorzy stwierdzili, że w analizowanym materiale kannabinoidy były odpowiedzialne za 8% zdarzeń niepożądanych związanych ze skojarzonym stosowaniem leków psychotropowych i innych preparatów. Zidentyfikowali 20 raportów, w których działania niepożądane wykazały związek przyczynowy ze stosowaniem leków psychotropowych i kannabinoidów. Preparaty zawierające 18% lub więcej tetrahydrokanabinolu (THC) wykazywały istotne skutki uboczne w przypadku następujących leków przeciwdepresyjnych: mianseryna (zespół niespokojnych nóg, ból układu moczowo-płciowego, częstoskurcz komorowy), mirtazapina (zapalenie trzustki, nadmierna potliwość, bóle stawów), kwetiapina (zapalenie mięśnia sercowego, niewydolność nerek, bradykardia , ślinotok), haloperidol (komorowe zaburzenia rytmu, wydłużenie QTc), arypiprazol (wydłużenie QTc, częstoskurcz komorowy) i kariprazyna (bóle żołądka, hepatotoksyczność), sertralina (ataksja, nadpobudliwość, śpiączka, omamy, niepokój, pobudzenie, tachykardia, ataki paniki, dezorientacja, ból głowy, zawroty głowy, niewyraźne widzenie, ciężkie wymioty, kserostomia, suchość oczu), trazodon (dezorientacja, zaburzenia pamięci, uspokojenie), fluwoksamina (tachykardia, tachypnoe, dyzartria, halucynacje słuchowe). Dwa z 20 raportów (10%) przeanalizowanych w badaniu dotyczyły jednoczesnego stosowania olejku kanabidiolowego (CBD) i sertraliny. Jednoczesne stosowanie tych substancji wiązało się z występowaniem działań niepożądanych w postaci biegunki, wymiotów, gorączki i silnego zmęczenia. Na podstawie uzyskanych danych autorzy wnioskują, że lekarze muszą ściśle monitorować zdarzenia niepożądane wynikające z jednoczesnego stosowania kannabinoidów i leków psychotropowych, a ryzyko interakcji wynikających z łączenia kannabinoidów i leków psychotropowych jest znaczące.
Praca jest owocem kooperacji Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii UJ CM oraz Uniwersyteckiego Centrum Monitorowania i Badania Niepożądanych Działaniem Leków w Krakowie.
