W renomowanym, międzynarodowym czasopiśmie Journal of Psychosomatic Research ukazał się artykuł Psychological variables associated with resistance to treatment with serotonin and noradrenaline reuptake inhibitors in fibromyalgia (Zmienne psychologiczne związane z opornością na leczenie inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny w fibromialgii), którego współautorami są specjaliści psychiatrzy przyjmujący w CDT: dr Anna Julia Krupa, prof. Marcin Siwek i dr Adrian Chrobak.
Podstawowym objawem fibromialgii jest przewlekły, rozległy, wielomiejscowy ból, jednak kryteria diagnostyczne obejmują także takie elementy jak: zmęczenie, bezsenność, objawy depresyjne i upośledzenie funkcji poznawczych. Szacuje się, że fibromialgia dotyka 2–4% populacji ogólnej, aż 80% pacjentów z tą diagnozą cierpi na współistniejącą depresję i/lub stany lękowe, natomiast objawy ze spektrum choroby afektywnej dwubiegunowej występują około dwukrotnie częściej w fibromialgii niż w populacji ogólnej.
Do najskuteczniejszych farmakoterapii fibromialgii zaliczają się leki stosowane w leczeniu depresji i lęku: inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI) oraz bloker kanału wapniowego alfa-2 – pregabalina. Niestety większość leków zaliczanych do skutecznych w leczeniu fibromialgii zapewnia jedynie częściową redukcję objawów i niewiele wiadomo, jakie czynniki mają wpływ na wystąpienie odpowiedzi na leczenie lub jej brak. Celem powyższej publikacji było sprawdzenie, czy istnieje związek pomiędzy cechami temperamentu afektywnego, osobowości, schizotypii i obrazem klinicznym fibromialgii, a reakcją na leczenie lekami przeciwdepresyjnymi z grupy SNRI u pacjentów z diagnozą fibromialgii.
W tym celu zbadano 60 pacjentów (w tym 30 optymalnie reagujących na SNRI oraz 30 opornych na zastosowanie SNRI) oraz 30 zdrowych ochotników. Pacjenci oporni na SNRI wykazywali wyższe wyniki całkowite w kwestionariuszu wpływu fibromialgii (FIQ – Fibromyalgia Impact Questionnaire) oraz większe upośledzenie w obszarach: funkcjonowania fizycznego, pracy, dobrego samopoczucia, bólu, zmęczenia/snu i sztywności kończyn w poszczególnych, odpowiadających ww. aspektom częściach FIQ, w porównaniu z osobami, u których SNRI przyniosło poprawę w zakresie objawów fibromialgii. Ponadto u pacjentów, którzy nie zareagowali na SNRI, wykazano wyższy poziom: temperamentu drażliwego i lękowego, neurotyczności, czy schizotypii. Poziom temperamentu depresyjnego, drażliwego i lękowego, introwersji, neurotyczności i schizotypii powiązane były z brakiem reakcji na SNRI. Jak zatem wynika z badania osoby z diagnozą fibromialgii i reagujące lub nie, na leki przeciwdepresyjne z grupy SNRI różnią się obrazem klinicznym i cechami psychologicznymi.
Artykuł jest owocem współpracy Katedry Psychiatrii UJ CM oraz Katedry Reumatologii i Immunologii UJ CM, stanowi część badań doktoranckich dr Anny Julii Krupy.
