W dniach 7-10 października w Barcelonie odbył się 36 kongres organizowany przez European College of Neuropsychopharmacology. Jak co roku brała w nim udział wielotysięczna rzesza psychiatrów i innych specjalistów w zakresie zdrowia psychicznego z całego świata. Nie zabrakło również udziału lekarzy pracujących w Centrum Dobrej Terapii. Anna Julia Krupa, Adrian Chrobak i Marcin Siwek zaprezentowali dwa wystąpienia posterowe, przedstawiające wstępne wyniki badań, których celem jest analiza czynników determinujących odpowiedź terapeutyczną na zastosowanie w epizodzie depresyjnym leków przeciwdepresyjnych z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI).
Depresja jest jedną z najczęstszych chorób związanych z niepełnosprawnością na całym świecie. Dlatego kluczowym zadaniem jest poszukiwanie jak najbardziej skutecznych form jej leczenia. Niestety jedynie połowa pacjentów odpowiada wstępnie na farmakoterapię pierwszego wyboru, a znaczny odsetek nie reaguje w sposób zadowalający również na leki stosowane w kolejnych rzutach. Wiadomo, że niektóre czynniki, takie jak np. współwystępujące choroby somatyczne i inne niż depresja współwystępujące zaburzenia psychiczne (np. lękowe, osobowości lub uzależnienia), czy problemy psychospołeczne, które w niekorzystny sposób wpływają na skuteczność leków przeciwdepresyjnych. Z badan wynika również, że patofizjologia depresji jest powiązana z zaburzeniami rytmów dobowych, a chronotyp wieczorny (tj. preferencja do zasypiania oraz uzyskiwanie optymalnej formy psychofizycznej w późnych godzinach wieczornych) wiąże się z większym nasileniem depresji. Wiadomo również, że niektóre cechy temperamentalne są związane z większym ryzykiem depresji oraz większym jej nasileniem i większym ryzykiem występowania myśli samobójczych. Niewiele jest jednak danych na ten temat związku między zmiennymi chronobiologicznymi oraz temperamentalnymi, a reakcją na leki przeciwdepresyjne. W swoim pierwszym posterze pt. “Eveningness and diurnal rhythm disruptions are associated with lack of response to serotonin and noradrenaline reuptake inhibitors in depression” dr Anna Krupa, dr hab. Adrian Chrobak i prof. Siwek przedstawili dane pilotażowe – wskazujące, iż wysoki poziom „wieczorności” oraz zaburzenia rytmu dobowego wiążą się z ryzykiem gorszej odpowiedzi na leki przeciwdepresyjne z grupy SNRI. Natomiast w posterze pt. “Affective temperament and response to treatment with serotonin and noradrenalin reuptake inhibitors in depression”, przedstawili wyniki wskazujące na to, że większe nasilenie cech temperamentu drażliwego i lękowego również mogą determinować gorszą reakcję na SNRI. Dane te są owocem prac badawczych prowadzonych w Katedrze Psychiatrii UJ CM, a ich ostateczne wyniki niebawem doczekają się publikacji w czasopismach międzynarodowych.
