Pojawienie się poważniejszej choroby somatycznej (czyli związanej z ciałem) konfrontuje osobę, która jej doświadcza oraz jej bliskich z nowymi, dużymi wyzwaniami. W obliczu pojawiającej się choroby, modyfikacji ulega wiele spraw życiowych w jakich dotychczas osoby te uczestniczyły. Konstruktywne podejście do nowej sytuacji wymaga uruchomienia nowych sposobów radzenia sobie oraz nowych mechanizmów przystosowawczych. Pomocna jest uważność na pojawiające się aktualne informacje oraz zdarzenia, adekwatne uczestniczenie w nich, tak zwane „bycie tu i teraz”. Zalecane jest szukanie najbardziej przydatnych rozwiązań w teraźniejszości, aby w jak najlepszy sposób przygotować się do przyszłości. Wskazana jest uważność na liczne emocje jakie pojawiają się w tej sytuacji i szukanie wsparcia u innych.
W momencie pojawiającej się informacji na temat poważnej choroby somatycznej uruchamia się mechanizm obronny jakim jest zaprzeczanie. Początkowo może on pełnić konstruktywną rolę, gdyż osoba może w sposób stopniowy przystosowywać się do poradzenia sobie z nowym wyzwaniem życiowym. Jednak zbyt długie trwanie w zaprzeczaniu może znacząco osłabić lub utrudnić motywację do podjęcia oraz kontynuowania proponowanego przez lekarza leczenia.
Osoby zajmujące się pomocą osobom chorym oraz członkom ich rodzin indywidualizują podejście terapeutyczne, starają się wspólnie z pacjentem i jego rodziną wypracowywać jak najlepszy model reagowania i przystosowania do trudnej sytuacji oraz motywują do wytrwania w procesie leczenia. Jest to potrzebne szczególnie wtedy, gdy efekty terapeutyczne nie są wystarczające i gotowość do kontynuowania działań leczniczych zmniejsza się.
Każda osoba chorująca ma inne potrzeby oraz różnego rodzaju obawy. Istotnym elementem pomocy jest rozmowa na ten temat, która w sposób rzeczowy pomaga ujawnić emocje, obawy, trudności. Należy pamiętać również o tym, że osoba chora z jednej strony zmaga się z własną chorobą, z drugiej – może dążyć do tego, aby swoich bliskich ochraniać przed cierpieniem. W sytuacji choroby pomocne mogą być interwencje psychologiczno-psychiatryczne, aby obniżyć cierpienie psychiczne i emocjonalne zarówno u pacjenta, jak i członków jego rodziny. Lepsze radzenie sobie z cierpieniem psychicznym daje większe szanse na to, aby proces leczenia przebiegał spokojniej, a pacjent i rodzina byli przygotowani na mogące przyjść trudne doświadczenia.
Opracowała Jolanta Ryniak